مردی که نیما یوشیج اورا وصی آثار خود کرد + تصاویر

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، ۱۳ تیرماه سال ۱۳۵۰ شمسی در تهران درگذشت، ولی پیش از آن در عمر کوتاهش مأموریت بزرگش را انجام داد. در سال ۱۲۹۷ شمسی در رشت و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد و نامش هم معلوم می‌شود از کجا آمده است؛ وقتی بدانیم پدربزرگ فاضلش لقب «معین‌العلماء» داشت. در کودکی پدر و مادرش را از دست داد و نزد همین پدربزرگ پرورش یافت و خیلی زود شد آن‌چه باید می‌شد؛ باسواد و بافرهنگ و خدمتگزار به مردم و به زبان فارسی و ریشه‌های فرهنگ ایرانی.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در جوانی شد نخستین فردی که در رشته ادبیات فارسی در ایران دکترا گرفت و شد همکار «علی اکبر دهخدا» در تدوین لغت‌نامه دهخدا. وقتی هم دهخدا با ایرانی‌ها وداع کرد، بنا به وصیت دهخدا، دکتر معین شد مسئول امور لغت‌نامه تا جلدهای بیش‌تری از آن چاپ شود.

بیشتربخوانید

دکتر محمد معین وارث فیش های ادبی دهخدا

تا همین‌جا و همین‌قدر که خدمت کرده بود برای باقی‌ماندن نام و آوازه‌اش کافی بود؛ ولی مگر فقط همین‌هاست! ۲۳ جلد کتاب نوشت برای ایرانی‌ها و مقالات بسیاری هم نوشت و کتاب‌های بیشتری را هم تصحیح و ترجمه کرد و چون «نیما یوشیج» بدون این‌که حتی دکتر معین را دیده باشد او را وصی و قیم آثارش کرده بود برخی از آثار نیما نیز با نظارت او چاپ شد. نیما وصیت کرده بود: «بعد از من هیچ‌کس حق دست‌زدن به آثار مرا ندارد به جز دکتر محمد معین اگرچه او مخالف ذوق من باشد... دکتر محمد معین که هنوز او را ندیده‌ام مثل کسی است که او را دیده‌ام... اگر شرعا می‌توانم قیم برای ولد خود داشته باشم، دکتر محمد معین قیم است. ولو این‌که او شعر مرا دوست نداشته باشد».

دکتر «محمد معین» به‌قول ایرانی‌ها خوب زندگی کرد؛ به مردم و سرزمینش خدمت کرد، در نهایت احترام زیست و نام نیک از وی باقی ماند

همه‌جای جهان، جایش بود!

دکتر معین فقط فارسی بلد بود و لغت‌نامه می‌نوشت؟ نخیر! به زبان‌های انگلیسی و آلمانی و فرانسوی و عربی تسلط داشت. کلی هم برای‌ سخنرانی‌ در محافل‌ علمی یا مطالعه‌ و تحقیق به‌ کشورهای‌ خارجی از جمله‌ آمریکا، آلمان، فرانسه، انگلیس، هلند، بلژیک، سوئیس، شوروی، ترکیه، ایتالیا، فنلاند و هند دعوت‌ می‌شد. مدال و نشان هم زیاد داشت؛ از انواع نشان علمی در ایران و تقدیرنامه از دانشگاه‌های دنیا تا جایزه عالی آکادمی ادبیات فرانسه و نشان هنر و ادبیات دولت فرانسه و نشان لژیون دونور. همه‌جای دنیا او را می‌خواستند و همه‌جای جهان جایش بود. ولی با این حال چه کار کند، خوب است؟ چون لغت‌نامه دهخدا مرجعی جامع و تخصصی و مفصل بود و بیشتر به کار محققان ادب فارسی می‌آمد دکتر معین نشست و برای مردم عادی لغت‌نامه‌ای کوچک‌تر و جمع‌و‌جورتر نوشت؛ «فرهنگ فارسی معین» که ۶ جلدی بود. باقی وقتش را چه می‌کرد؟ وقتی نداشت دیگر با آن‌همه تألیفات و آن لغت‌نامه. ولی دخترش دکتر «مهدخت معین» تعریف کرده است که: «به‌خاطر دارم که برای برادران و خواهرم که همه از من کوچک‌تر بودند بعدازظهرها قبل از استراحت بسیار کوتاه، چند دقیقه‌ای قصه می‌گفتند؛ آن هم قصه‌هایی که فی‌البداهه از ذهنشان تراوش می‌کرد. سر بزنگاه داستان را نگه می‌داشتند، بقیه را روز بعد می‌گفتند. ۱۰ دقیقه هر روز داستان می‌گفتند».

لغت‌نامه دهخدا بسیار مفصل و تخصصی است و در مقابل «فرهنگ فارسی معین» برای استفاده عموم مردم تدوین شده است

ما ایرانی هستیم

حالا این‌که مدام گفتیم دکتر معین ایرانی بود و به ایران خدمت می‌کرد، خودش چقدر به این مسائل پایبند بود و برایش مهم بود؟ خاطره‌ای دیگر بخوانید از دختر استاد معین که خودش جانِ کلام و حُسن‌ختام است: «پدرم برای تدریس و سخنرانی به آمریکا رفته بود. خواهرم ۵ یا ۶ ساله بود. روزی در حیاط منزل در حالی‌ که شلوار جین پوشیده و کلاه «کابوی» [گاوبازان آمریکایی] بر سر داشت، به اتفاق دو برادرم، عکسی انداختند. مادرم عکس را برای پدر فرستاد. نامه پدر رسید. نوشته بود عکس بچه‌ها خیلی قشنگ بود ولی ما ایرانی هستیم و بچه‌ها باید لباس ایرانی بپوشند و با آداب و رسوم ایرانی زندگی کنند».

تصویری از آرامگاه دکتر معین در آستانه اشرفیه 

امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست

امروز ۱۳ تیر مصادف با ۴ ژوئیه میلادی و ۲۳ ذیقعده هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد. 

ـ وقوع غزوه «بنی قُرَیظه» به فرماندهی پیامبر اسلام (ص) در سال ۵ قمری
ـ درگذشت «زبیر بن بکار» ادیب و محدث مشهور در سال ۲۵۶ قمری
ـ زادروز «ابن نَجّار» مورخ و ادیب مسلمان در سال ۵۷۸ قمری
ـ درگذشت «فرانسوا شاتوبریان» ادیب و محقق فرانسوی در سال ۱۸۴۸ میلادی
ـ درگذشت «صادق چوبک» نویسنده معاصر در سال ۱۳۷۷ شمسی

منبع: فارس

انتهای پیام/

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: نیما یوشیج ادبیات فارسی دکتر محمد معین دکتر معین لغت نامه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۳۰۶۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معرفی چند اثر خواندنی که در نمایشگاه کتاب تهران عرضه می‌شود/ از «نامه‌ای به آسمان» تا «تاکسی‌سواری»

به گزارش قدس، امسال سی و پنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در حالی برگزار می‌شود که از چندی پیش تب و تاب برگزاری آن میان اهالی کتاب دیده می‌شد. از وزارت ارشاد و مصاحبه‌های وزیر و معاون فرهنگی در خصوص جزئیات برگزاری نمایشگاه این دوره گرفته تا حضور ناشران، نویسندگان و کتابفروشان و بازتاب اخبار مربوط به نمایشگاه در رسانه‌ها.  

به گفته علی رمضانی، قائم‌مقام و سخنگوی نمایشگاه کتاب حضور ۲هزار و ۶۱۹ ناشر در نمایشگاه کتاب قطعی شده است. البته دو روز گذشته اعلام شد ۲۵۰ ناشر دیگر هم در مراحل قطعی شدن هستند که اگر حضورشان امکان‌پذیر نبود به بخش مجازی اضافه خواهند شد. از این جهت امید می‌رود امسال با حضور و همراهی تعداد بیشتری از ناشران، نمایشگاهی متفاوت از این چند سال اخیر را تجربه کنیم.  امروز سی و پنجمین دوره نمایشگاه کتاب تهران در مصلی آغاز به کار می‌کند. این دوره از نمایشگاه تا ۲۹ اردیبهشت به مدت یک هفته از ساعت ۱۰ تا ۲۰ میزبان بازدیدکنندگان و مشتاقان کتاب و کتاب‌خوانی خواهد بود.  امروز سراغ نویسنده‌هایی رفتیم که با اثری تازه در نمایشگاه حضور دارند؛ چهره‌هایی که شاید برای جشن امضای کتاب، رونمایی و دیدار با مخاطب در غرفه ناشران حضور یابند و مخاطب را ترغیب کنند تا علاوه بر خرید از نمایشگاه مجازی، در نمایشگاه فیزیکی هم حاضر شود و در جریان روزمره زندگی ساعاتی غرق در کتاب، کلمه و نویسنده شود. مطمئناً اگر می‌خواستیم به همه نویسندگانی که با عناوین تازه‌شان در نمایشگاه امسال حضور دارند بپردازیم، این فهرست طولانی‌تر می‌شد ما به همین مقدار بسنده می‌کنیم. 
 
«نامه‌ای به آسمان» شفیعی کدکنی  شفیعی‌ کدکنی از آن جمله مفاخر فرهنگی و هنری است که انتشار کتابش در سال گذشته با حاشیه‌های زیادی همراه شد. سرانجام کتاب «نامه‌ای به آسمان» شفیعی‌ کدکنی در روزهای آخر اسفند ۱۴۰۲ مجوز گرفت تا برای سال جدید انتشارات سخن آن را منتشر کند، کدکنی این کتاب را ‌همراه مقدمه‌ای درباره کارکرد شعر و رسالت او در قبال جامعه منتشر کرده است. به گفته او با اینکه شعر مثل دیگر هنرها و شاید هم بیشتر از آن‌ها، در مرحله آفرینش از هر گونه قید و مسئولیتی می‌گریزد، اما در عمل وظیفه شعر همیشه این بوده آنچه را سیاست از انسان ربوده است، به او بازگرداند. 
 
سه‌گانه «سجادیه» سیدمهدی شجاعی سیدمهدی شجاعی سال‌هاست در حوزه ادبیات دینی می‌نویسد. با این‌ حال سال گذشته نسبت به برخوردهای قهری با اثر جدیدش گلایه‌مند بود، به همین دلیل نامه‌ای خطاب به مسئولان وزارت ارشاد نوشت و بالاخره کتاب جدیدش با پیگیری‌های شخص وزیر ارشاد- و جلسه‌ای که با این نویسنده داشت- اجازه انتشار گرفت که توسط نشر «نیستان» در نمایشگاه کتاب امسال رونمایی خواهد شد.
حماسه سجادیه سه‌گانه‌ای است که سیدمهدی شجاعی نوشته و قرار است در این سه‌گانه از امام سجاد(ع) روایتی داستانی ارائه کند. «تویی به ‌جای همه» نخستین جلد این سه‌گانه است، جلد دوم این کتاب با عنوان 
«اگر غم لشکر ‌انگیزد» منتشر شد. «جز حکایت دوست» سومین مجلد از مجموعه حماسه سجادیه و مشتمل بر ۴۰ فصل است و همچون دو مجلد پیشین به واکاوی، روایت و تحلیل وقایع تاریخی دوران حیات پربرکت امام چهارم شیعیان، حضرت علی بن الحسین بن علی(ع) و سیره آن امام می‌پردازد. آنچه درباره این مجموعه خواندنی به شدت جلب توجه می‌کند سهل و ممتنع بودن کار نویسنده است.
سیدمهدی شجاعی کوشیده است با وفاداری تمام به نص صریح تاریخ، روایتی دیگر از زندگی و سیره امام سجاد(ع) در دسترس مخاطبان قرار دهد؛ روایتی که در عین بیانی روان و شیوا به بسیاری از ابهام‌های تاریخی درباره آن امام(ع) و دوران حیات ایشان پاسخ می‌دهد.                                       

«تاکسی‌ سواری» سروش صحت  سروش صحت سرانجام تصمیم گرفت یادداشت‌های تاکسی‌ سوار شدنش را که در روزنامه‌ها منتشر می‌کرد و اتفاقاً با اقبال هم روبه‌رو شد در قالب کتاب منتشر کند. 
مجموعه «تاکسی سواری» سروش صحت فروردین ماه امسال توسط نشر چشمه منتشر شد. این کتاب اکنون جزو پرفروش‌های این نشر است و حتماً در نمایشگاه کتاب شاهد حضور صحت هم خواهیم بود که کتاب را برای مخاطبانش امضا کند و همان صف طویلی که روز جشن امضای کتابش مقابل کتاب‌فروشی اردیبهشت شکل گرفت در روز حضورش در راهرو۲۶ سالن ناشران عمومی؛ مقابل غرفه نشر چشمه هم شکل بگیرد. 
صحت در نخستین کتابش همان نگاهی را دارد که در فیلم‌ها و سریال‌هایش او را با همان جهان‌بینی می‌شناسیم؛ نگاه خیام‌واری که در کتاب جدیدش هم دیده می‌شود. 
«تاکسی سواری» شامل ۱۲۴ داستانک است که در این کتاب ما به همراه راوی در یک تاکسی نشسته‌ایم و هر روز مسیری کم‌وبیش ثابت را طی می‌کنیم. طی این مسیر اما هر بار مسافران جدید، رانندگان جدید و اتفاق‌های جدیدی منتظرمان هستند و راوی نکته‌پرداز و طناز کتاب ما را از وقایع آن روز آگاه می‌کند.
از دعوای زن و شوهری راننده تاکسی گرفته تا زلزله‌ای که آن روز آمده، از موضوع مرگ مارادونا تا مهاجرت اجباری جوانان، از خبر قتل یا خودکشی صفحه حوادث روزنامه، غم‌های کوچک و بزرگ و حتی عشق‌های نوجوانی و جوانی. 

«دو دستی» منصور ضابطیان  بسیاری منصور ضابطیان را با اجراهایش می‌شناسنداما هر علاقه‌مند به کتابی می‌داند ضابطیان هم مرد سفر است و هم نوشتن. سفرنامه‌های او و زبان روایی جذابی که در این سفرنامه‌ها دارد آثار او را به چاپ‌های متعدد رسانده است. بسیاری از علاقه‌مندان به سفر خیلی از کشورهای دنیا را با سفرنامه‌های ضابطیان شناخته و لذت هم برده‌اند. حالا آقای جهانگرد در روزهای آخر سال گذشته، سفرنامه‌اش به ژاپن را با عنوان «دو دستی» توسط نشر مون منتشر کرد. 
کتاب «دو دستی» که در دسته آثار سفرنامه‌ای و ناداستان قرار می‌گیرد، مربوط به سفر منصور ضابطیان در پاییز سال ۱۴۰۲ به ژاپن است. این نویسنده در سفری یک‌ماهه به بعضی شهرهای ژاپن، مشاهدات خود را از آداب‌ و رسوم این کشور نوشت. سفرنامه «دو دستی» شامل تمامی شهرهای ژاپن نمی‌شود و مقاصد نویسنده در این کشور، شهرهای توکیو، یوکوهاما، کیوتو، اوساکا، کوبه، نارا و هیروشیما بوده و او شرحی از حضورش در این شهرها را به‌عنوان سفرنامه‌نویس نوشته است. این کتاب خواننده را با فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌های مردم ژاپن آشنا می‌کند. 
اما چرا عنوان کتاب «دو دستی» است؟ ضابطیان پاسخ داده: «در ژاپن هر حرکتی را باید با دو دست انجام دهید. این ماجرای دو دست در ژاپن خیلی اهمیت دارد».

«سنگ اقبال» مجید قیصری  مجید قیصری از آن دسته نویسندگانی است که اگرچه بسیاری از آثارش با موضوع دفاع مقدس نوشته شده اما آثاری هم دارد که به مضامینی غیر از این موضوع پرداخته است آثاری مثل «گور سفید»، «سه کاهن»، «شماس شامی» و «شیر نشو». او حالا در اثر تازه‌اش «سنگ اقبال» به مواجهه‌ مردم با خشکسالی می‌پردازد. در سرزمینی خیالی به نام «چهاردیوار» مردم با خشکسالی دست ‌به ‌گریبان‌اند. بزرگان سرزمین برای نجات مردم ترفندهایی به کار بسته‌اند که به‌ مرور منسوخ شده اما از باورهای خود دست نمی‌کشند و بر پیروی از قوانینی که وضع کرده‌اند اصرار می‌ورزند. قربانی کردن جوانی دختران از جمله‌ این باورها و قوانین است؛ بدعتی که براساس آن دختران را به عقد آب یا قنات درمی‌آورند. 
سنگ اقبال توسط نشر چشمه منتشر شده و در نمایشگاه کتاب برای علاقه‌مندان عرضه خواهد شد. 

«امیرکبیر» فرهاد حسن‌زاده  فرهاد حسن‌زاده برای گروه سنی کودک و نوجوان و حتی بزرگسال نویسنده شناخته شده‌ای است. نویسنده‌ای که در کارنامه درخشان نویسندگی‌اش بیش از ۱۰۰ کتاب به چشم می‌خورد و آثارش برگزیده جوایز داخلی و خارجی بسیاری شده است. نویسنده‌ای که در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ لوح سپاس جایزه جهانی هانس کریستین اندرسن را از آن خود کرد، دیپلم افتخار برای کتاب «زیبا صدایم کن» از آی‌بی‌بی‌وای در سال ۲۰۱۸ کشور یونان دریافت کرد و چهار دوره نامزد جایزه جهانی آسترید لیندگرن شد. 
فرهاد حسن‌زاده امسال با آثار متعددی از سوی ناشران گوناگون در نمایشگاه حضور دارد اما همه این آثار تجدید چاپ هستند و دو اثر او برای نخستین بار در نمایشگاه عرضه شده‌اند. 
نخستین کتاب او «امیرکبیر» است که توسط نشر محراب قلم منتشر شده و در قالب نامه‌ای برای گروه سنی کودک و نوجوان، زندگی و شخصیت امیر کبیر را روایت می‌کند. 
خواهری بر حسب اتفاق متوجه می‌شود از نوادگان امیر کبیر است و او با نامه‌هایی که برای برادرش می‌نویسد این مسئله را به برادرش می‌گوید و در قالب همین نامه‌ها زندگی امیر کبیر روایت می‌شود. 
کتاب حدود ۱۰۰ صفحه و برای مخاطبی که به تاریخ، شخصیت‌های تاریخی و کتاب‌های زندگی‌نامه‌ای علاقه دارد حتماً می‌تواند جذاب باشد. 
کتاب دوم حسن‌زاده «خوراک خرگوش با سس هزار و یک‌ شب برای شیر زیرشلوارپوش» نام دارد. این کتاب با این عنوان بلند اما جذابش مجموعه داستانی طنز است که توسط نشر پرتقال منتشر شده است. این نویسنده در این داستان‌ها، مضامینی امروزی را مورد بررسی قرار داده و تأکید بیش‌ از حد افراد بر فناوری‌ها و شبکه‌های اجتماعی را نقد کرده است. از نظر فرهاد حسن‌زاده، این فناوری‌های جدید جای ارتباط واقعی میان افراد را گرفته‌ و سبب شده‌اند افراد در عین نزدیکی به یکدیگر، از حال‌ و روز حقیقی خود بی‌خبر باشند. 

«شهرزاد، دختر شرقی» محمدرضا سرشار محمدرضا سرشار امسال با مجموعه داستان‌های «شهرزاد، دختر شرقی» ویژه مخاطب نوجوان به نمایشگاه کتاب آمده است. 
البته این مجموعه ۱۵جلدی به قلم جمعی از نویسندگان است که به سرپرستی محمدرضا سرشار نوشته شده است اما نوشتن چند جلد از این مجموعه از جمله «شبح ترسناک»، «شهربازی شگفت‌انگیز» و «جزیره ماهی» بر عهده خود سرشار بوده است.  
داستان‌های «شهرزاد، دختر شرقی» که توسط به‌نشر عرضه شده است، سلسله ماجراهای شگفت‌انگیز و پرهیجان از سفر دریایی ناخدا شایان به همراه خانواده‌اش در راه رسیدن به جزیره نگین را بیان می‌کند.
این سفر دریایی نخستین سفر تابستانی شیرزاد، مهرزاد و شهرزاد است اما حس شیرین آغاز سفر با ورود نیروهای مرموز و مزاحم دریا کم‌کم به دلهره و ترس تبدیل می‌شود. معماها و اتفاق‌های عجیب و هیجان‌انگیز داستان، پس از نجات خانواده ناخدا شایان و رسیدن به یک جزیره مرموز با مردمانی از ملیت‌های اروپایی، آمریکایی، ژاپنی، پاکستانی، سرخپوست، عرب و آفریقایی که سال‌ها در این جزیره گیر افتاده‌اند تازه شروع می‌شود.

«آبنبات لیمویی» مهرداد صدقی مهرداد صدقی در چند دوره نمایشگاه با کتاب‌های آبنباتی‌اش حضور داشت. این نویسنده با کتاب «آبنبات هلدار» معروف و به مخاطب ایرانی معرفی شد. 
او بعداً «آبنبات پسته‌ای»، «آبنبات دارچین» و «آبنبات نارگیلی» را هم نوشت و حالا امسال با آخرین کتاب آبنباتی‌اش با عنوان «آبنبات لیمویی» در نمایشگاه حضور دارد. این کتاب مثل آثار گذشته‌اش توسط نشر سوره مهر منتشر شده و در دسترس علاقه‌مندان به خواندن آثار طنز قرار گرفته است. 
صدقی گفته این کتاب آخرین کتاب آبنباتی‌اش خواهد بود و قرار است در آثار بعد ژانرهای دیگر نویسندگی را تجربه کند. 
کتاب‌های آبنباتی مهرداد صدقی با مجموع ۸۶ نوبت چاپ از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین کتاب‌های سوره مهر محسوب می‌شوند.  خدیجه زمانیان یزدی